صورت فلکی یکسال شمسی از فروردین تا اسفند ( حمل تا حوت )-۱۱

صورت فلکی یکسال شمسی (11) بهمن : دلو

---

صورت فلکی دلو ( Aquarius )

دهمین صورت فلکی بزرگ آسمان و از صورتهای فلکی دایره البروجی ، پائیزی بوده و درآن هنگام تقریباً در سر سو مقداری متمایل به جنوب و در جنوب غربی مربع فرس اعظم قرار دارد .دَلْو یا به اصطلاح اروپاییان «آبیار» یکی از قدیمی ترین صورتهای فلکی است. برابر افسانه ها ، او در بابل قدیم بر منطقه ی وسیعی از آسمان که آن را «دریا» می خواندند فرمانروایی می کرد. در این منطقه از آسمان بسیاری از صورتهای فلکی که با آب- این ماده ی حیاتی برای آدمیان- ارتباط داده می شوند از قبیل حوت جنوبی، دلفین، مار آبی ، جدی ، قیطس و رودخانه یا اریدانوس جمع هستند. مردم این صورتهای فلکی را سرچشمه ی تمام زیست می پندارند ، که خورشید در دوران نزول باران از میان آنها عبور می کند. یونانیان باستان بر این باور بودند که این طوفان ، مجازات خدایان برای بشریت گناهکار و فاسد بوده است. برابر افسانه های یونان، تنها دو انسان از این بلای طبیعی جان سالم به در بردند. این زوج «دویکالیون» و «پیورها» نام داشتند. آنها نیز مانند نوح با استفاده از کشتی خود نجات دادند و چون طوفان نشست و آبها فروکش کردند ، آنها در برابر خود زمین را ویران و خالی از انسان یافتند. آنها برای اینکه دوباره زمین را مسکونی کنند، از سوی زئوس مأموریت یافتند که سنگهایی را پشت سر خود پرتاب کنند، که از این سنگها انسانهایی جدید از زمین برمی خاستند. می گویند پس از آن «دویکالیون» از سوی خدایان به صورت فلکی «دَلْو » تبدیل شد. در بسیاری از نقشه های ستارگان آسمان «دلو» به صورت «گانی مد» جوان نشان داده می شود، که می بایست به عنوان ساقی خداوندان المپ انجام وظیفه می کرد و به این لحاظ سبویی در دستان خود نگاه می دارد.

یکی از صورتهای فلکی دایرةالبروج دلو می باشد که شکلی است باستانی در آسمان و تحت نامهای گوناگون در آسمان شناخته می شود. این صورت فلکی نمایشگر مردی است که از کوزه ای آب می ریزد. در بسیاری از اسطوره ها و افسانه ها، این چهره گویای سیل و طوفانی جهانی، پیش از داستان سیل کتاب مقدس بوده است.

ستاره آلفای این صورت فلکی به نام سعد الملک نامیده شده و دقیقا بر روی استوای سماوی قرار می گیرد. این ستاره قدر 3، درخشانترین کوکب از این صورت فلکی کم فروغ است. و 680 سال نوری از ما قرار دارد.

یک خوشه ستاره ای قابل توجه به نام M2 با قدر 7 در چند درجه ای شمال ستاره بتا، در این صورت فلکی وجود دارد. در همان نزدیکی 2 سحابی سیاره ای مستقراند. سحابی بزرگتر به شماره NGC7293، که به نام "سحابی حلزونی" معروف است در جنوب غرب ستاره "ساق" (دلتای دلو) قرار دارد. سحابی NGC7009 از قدر 8 که به لحاظ ظاهرش به "سحابی زحل" معروف شده، در جنوب شرقی ستاره "سعد بالع" (اپسیلون دلو) قرار گرفته